Waarom ging de VS de oorlog in Vietnam in? (2024)

De VS gingen de oorlog in Vietnam in in een poging de verspreiding van het communisme te voorkomen, maar het buitenlands beleid, economische belangen, nationale angsten en geopolitieke strategieën speelden ook een grote rol. Ontdek waarom een ​​land dat de meeste Amerikanen nauwelijks kenden, een tijdperk ging definiëren.

De Domino-theorie

Vanaf het midden van de jaren vijftig had het Amerikaanse buitenlands beleid de neiging om de situatie in Zuidoost-Azië te bekijken in termen van de Domino-theorie . Het basisprincipe was dat als Frans Indochina (Vietnam was nog een Franse kolonie) zou vallen onder de communistische opstand, die tegen de Fransen had gevochten, de expansie van het communisme in heel Azië waarschijnlijk ongeremd zou doorgaan.

Tot het uiterste doorgevoerd, suggereerde de Domino-theorie dat andere landen in Azië satellieten zouden worden van de Sovjet-Unie of het communistische China, net zoals landen in Oost-Europa onder Sovjet-dominantie waren gekomen.

President Dwight Eisenhower beriep zich op de Domino-theorie tijdens een persconferentie die op 7 april 1954 in Washington werd gehouden. Zijn verwijzing naar het communistisch worden van Zuidoost-Azië was de volgende dag belangrijk nieuws. The New York Times kopte een pagina één verhaal over zijn persconferentie, "President waarschuwt voor kettingramp als Indo-China gaat."

Gezien de geloofwaardigheid van Eisenhower op militair gebied , plaatste zijn prominente goedkeuring van de Domino-theorie het in de voorhoede van hoeveel Amerikanen jarenlang de zich ontvouwende situatie in Zuidoost-Azië zouden zien.

Politieke redenen: anti-communistische ijver

Aan het thuisfront greep Amerika, vanaf 1949, angst voor binnenlandse communisten. Het land bracht een groot deel van de jaren vijftig door onder invloed van de Red Scare, geleid door de fel anticommunistische senator Joseph McCarthy . McCarthy zag overal in Amerika communisten en stimuleerde een sfeer van hysterie en wantrouwen.

Internationaal was na de Tweede Wereldoorlog land na land in Oost-Europa onder communistische heerschappij gevallen, net als China, en de trend verspreidde zich ook naar andere landen in Latijns-Amerika , Afrika en Azië. De VS waren van mening dat ze de Koude Oorlog aan het verliezen waren en het communisme moesten 'indammen'.

Tegen deze achtergrond werden in 1950 de eerste Amerikaanse militaire adviseurs gestuurd om de Fransen te helpen bij de strijd tegen de communisten van Noord-Vietnam. Datzelfde jaar begon de Koreaanse oorlog , waarbij communistische Noord-Koreaanse en Chinese troepen tegenover de VS en hun VN-bondgenoten kwamen te staan.

Franse Indochinese Oorlog

De Fransen vochten in Vietnam om hun koloniale macht te behouden en hun nationale trots te herwinnen na de vernedering van de Tweede Wereldoorlog . De Amerikaanse regering had belang bij het conflict in Indochina vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog tot het midden van de jaren vijftig, toen Frankrijk moest vechten tegen een communistische opstand onder leiding van Ho Chi Minh .

Gedurende het begin van de jaren vijftig boekten de Viet Minh-troepen aanzienlijke winsten. In mei 1954 leden de Fransen een militaire nederlaag bij Dien Bien Phu en onderhandelingen begonnen om het conflict te beëindigen.

Na de Franse terugtrekking uit Indochina zorgde de ingezette oplossing voor een communistische regering in Noord-Vietnam en een democratische regering in Zuid-Vietnam. De Amerikanen begonnen de Zuid-Vietnamezen eind jaren vijftig te steunen met politieke en militaire adviseurs.

Commando militaire bijstand Vietnam

De buitenlandse politiek van Kennedy was natuurlijk geworteld in de Koude Oorlog , en de toename van Amerikaanse adviseurs weerspiegelde Kennedy's retoriek om op te staan ​​tegen het communisme, waar het ook maar te vinden was.

Op 8 februari 1962 vormde de regering-Kennedy het Military Assistance Command Vietnam, een militaire operatie bedoeld om het programma van militaire hulp aan de Zuid-Vietnamese regering te versnellen.

Naarmate 1963 vorderde, werd de kwestie Vietnam prominenter in Amerika. De rol van Amerikaanse adviseurs nam toe en eind 1963 waren er meer dan 16.000 Amerikanen ter plaatse die Zuid-Vietnamese troepen adviseerden.

Het incident in de Golf van Tonkin

Na de moord op Kennedy in november 1963 zette de regering van Lyndon Johnson hetzelfde algemene beleid voort door Amerikaanse adviseurs in het veld te plaatsen naast Zuid-Vietnamese troepen. Maar dat veranderde met een incident in de zomer van 1964.

Amerikaanse zeestrijdkrachten in de Golf van Tonkin , aan de kust van Vietnam, meldden beschoten te zijn door Noord-Vietnamese kanonneerboten. Er was een uitwisseling van geweerschoten, hoewel geschillen over wat er precies is gebeurd en wat aan het publiek werd gemeld al tientallen jaren aanhouden.

Wat er ook gebeurde tijdens de confrontatie, de regering-Johnson gebruikte het incident om een ​​militaire escalatie te rechtvaardigen. De resolutie van de Golf van Tonkin werd binnen enkele dagen na de zeeconfrontatie door beide huizen van het Congres aangenomen. Het gaf de president een brede bevoegdheid om Amerikaanse troepen in de regio te verdedigen.

De regering-Johnson begon een reeks luchtaanvallen op doelen in Noord-Vietnam. De adviseurs van Johnson gingen ervan uit dat alleen luchtaanvallen de Noord-Vietnamezen ertoe zouden brengen te onderhandelen over een einde aan het gewapende conflict. Dat is niet gebeurd.

Redenen voor escalatie

In maart 1965 beval president Johnson Amerikaanse mariniersbataljons om de Amerikaanse vliegbasis in Da Nang, Vietnam te verdedigen. Het was de eerste keer dat gevechtstroepen in de oorlog werden ingezet. De escalatie ging door in 1965 en tegen het einde van dat jaar waren er 184.000 Amerikaanse troepen in Vietnam. In 1966 stegen de troepentotalen weer tot 385.000. Tegen het einde van 1967 bereikte het Amerikaanse troepentotal in Vietnam een ​​piek van 490.000.

Gedurende de late jaren zestig veranderde de stemming in Amerika. De redenen om deel te nemen aan de oorlog in Vietnam leken niet langer zo belangrijk, vooral als ze werden afgewogen tegen de kosten van de oorlog. De anti-oorlogsbeweging mobiliseerde Amerikanen in grote aantallen, en openbare protestdemonstraties tegen de oorlog werden gemeengoed.

Amerikaanse trots

Tijdens het bewind van Richard M. Nixon werden de niveaus van gevechtstroepen vanaf 1969 verlaagd. Maar er was nog steeds aanzienlijke steun voor de oorlog, en Nixon had in 1968 campagne gevoerd en beloofde een "eervol einde" aan de oorlog te brengen.

Het sentiment, vooral onder conservatieve stemmen in Amerika, was dat het offer van zoveel doden en gewonden in Vietnam tevergeefs zou zijn als Amerika zich gewoon uit de oorlog zou terugtrekken. Die houding werd onder de loep genomen in een op de televisie uitgezonden getuigenis van Capitol Hill door een lid van de Vietnam Veterans Against the War, de toekomstige senator van Massachusetts, presidentskandidaat en staatssecretaris, John Kerry. Op 22 april 1971, sprekend over verliezen in Vietnam en de wens om in de oorlog te blijven, vroeg Kerry: "Hoe vraag je een man om de laatste man te zijn die sterft voor een fout?"

In de presidentiële campagne van 1972 voerde de Democratische kandidaat George McGovern campagne op een platform om zich terug te trekken uit Vietnam. McGovern verloor in een historische aardverschuiving, die voor een deel een bevestiging leek te zijn van Nixons vermijden van een snelle terugtrekking uit de oorlog.

Nadat Nixon zijn ambt had verlaten als gevolg van het Watergate-schandaal , bleef de regering van Gerald Ford de regering van Zuid-Vietnam steunen. De troepen van het Zuiden konden echter, zonder Amerikaanse gevechtssteun, de Noord-Vietnamezen en de Vietcong niet tegenhouden. De gevechten in Vietnam eindigden uiteindelijk met de ineenstorting van Saigon in 1975.

Er zijn maar weinig beslissingen in het Amerikaanse buitenlands beleid die meer gevolgen hebben gehad dan de reeks gebeurtenissen die ertoe hebben geleid dat de Verenigde Staten betrokken raakten bij de oorlog in Vietnam. Na tientallen jaren van conflict dienden meer dan 2,7 miljoen Amerikanen in Vietnam en verloren naar schatting 47.424 het leven; en toch blijven de redenen waarom de VS de oorlog in Vietnam betrok, controversieel.

Kallie Szczepanski heeft bijgedragen aan dit artikel.

Aanvullende referenties

• Leviero, Antonius. "President waarschuwt voor kettingramp als Indo-China gaat." New York Times, 8 april 1954.
• "Transcript van de persconferentie van president Eisenhower, met commentaar op Indo-China." New York Times, 8 april 1954.
• "De oorlog in Indochina (1946-1954)." Vietnamoorlog Reference Library, vol. 3: Almanak, UXL, 2001, blz. 23-35. Gale virtuele referentiebibliotheek.